KUM, ZEOLİT VE VERMİKÜLİT KARIŞIMININ ATIK SULARDAN FOSFOR GİDERİM PERFORMANSININ BELİRLENMESİ

Hasan Ali İRİK

doi:https://doi.org/10.54498/ETBD.2024.40

Hasan Ali İRİK, Furkan Ömer KANARYA

Yıl : 2025
Cilt : 5
Sayı : 1
Sayfa : 33-41

DOI : https://doi.org/10.54498/ETBD.2024.40

Arıtılmadan doğrudan alıcı ortama deşarj edilen evsel ve endüstriyel atık sular, yüksek fosfor içerikleri nedeniyle sucul ekosistemlerde ciddi bozulmalara neden olmakta ve bu durum canlı yaşamını oldukça tehdit etmektedir. Fosfor, özellikle göller ve barajlar gibi durgun su kütlelerinde ötrofikasyon sürecini hızlandırarak alg oluşumuna, oksijen seviyelerinin düşmesine ve ekosistem dengesinin bozulmasına neden olmaktadır. Bu nedenle atık sular, Türkiye Cumhuriyeti Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın Su Kirliliği ve Kontrolü Yönetmeliği’nde belirtilen sınır değerler dahilinde fosfor giderimi sağlanmadan asla alıcı ortama deşarj edilmemelidir. Bu çalışmada, fosfor giderim yöntemlerinden biri olan ve Türkiye’de bolca bulunan doğal filtre materyalleri kullanılarak gerçekleştirilen adsorptif fosfor giderimi incelenmiştir. Bu amaçla, doğal filtre materyallerinden olan kum, zeolit ve vermikülitin her birinden elenerek 1 ve 2 cm gözenek çapına sahip elekler arasında kalan materyallerden 50 cm³ alınarak toplam 150 cm³ hacme sahip homojen karışımlar oluşturulmuş ve laboratuvar ortamında yapay sulak alanları temsilen mikro ölçekli iç çapı 3 cm olan kromatografi kolonları kullanılarak test edilmiştir. Deneylerde, 25, 50 ve 100 ppm konsantrasyonlarında fosfor içeren sentetik atık su çözeltileri peristaltik pompa ile 1 ve 2 ml/dak akış hızlarında kolonlara aktarılmış ve 3, 6, 12, 24 ve 48. saatlerde örnekler alınarak filtre edilmiş olup pH, elektriksel iletkenlik (EC) ve toplam fosfor analizleri yapılmıştır. Elde edilen sonuçlara göre, en yüksek fosfor giderim verimi 3 saatte 2 ml/dak akış hızı ve 50 ppm konsantrasyonda %99 olarak elde edilirken, en düşük verim 48 saatte 100 ppm ve 2 ml/dak koşullarında %3 olarak gözlenmiştir. Karışım halinde kullanılan malzemelerin saf hallerine göre daha yüksek performans gösterdiği belirlenmiştir.

Atıf yapmak için : İrik, H. A., & Kanarya, F. Ö. (2025). Determination of the performance of sand, zeolite and vermiculite mixture in removal of phosphorus from wastewater. Ereğli Tarım Bilimleri Dergisi, 5(1), 33-41. https://doi.org/10.54498/ETBD.2025.40

Açıklama : Yazarların hiçbiri, bu makalede bahsedilen herhangi bir ürün, aygıt veya ilaç ile ilgili maddi çıkar ilişkisine sahip değildir. Araştırma, herhangi bir dış organizasyon tarafından desteklenmedi.Yazarlar çalışmanın birincil verilerine tam erişim izni vermek ve derginin talep ettiği takdirde verileri incelemesine izin vermeyi kabul etmektedirler. None of the authors, any product mentioned in this article, does not have a material interest in the device or drug. Research, not supported by any external organization. grant full access to the primary data and, if requested by the magazine they agree to allow the examination of data.

KUM, ZEOLİT VE VERMİKÜLİT KARIŞIMININ ATIK SULARDAN FOSFOR GİDERİM PERFORMANSININ BELİRLENMESİ, Araştırma Makalesi,
2025, Vol. 5 (1)

Geliş Tarihi : 16.06.2025, Kabul Tarihi : 27.06.2025 , Yayın Tarihi : 30.06.2025